معرفی انواع طرح های سجاده:
هنگامی که استفاده از سجاده ها برای نماز بین مردم رواج پیدا کرد، تولید سجاده به صورت صنعتی نیز گسترش یافت. مردم هنرمند و هنردوست ایرانی با تلفیق هنر نقاشی و تذهیب با دوخت و بافت سجاده توانستند سجاده های بسیار زیبایی را تولید کنند؛ که در بسیاری از کشورهای اسلامی نیز شهرت زیادی پیدا کرد.
سجاده ها در طرح ها و شکل های مختلف در بازار موجود است و هرکس طبق نیاز و سلیقه خود می تواند یکی را انتخاب کند. از جمله طرح های موجود در بازار کشور میتوان به طرح های زیر اشاره کرد:
- طرح محراب
- طرح فرشی
- طرح کعبه
- طرح گلدانی
- طرح جام
- طرح کاجی
معرفی طرح محراب
محراب چیست؟
محراب طاق نمایی در مسجد است که محل نماز خواندن امام جماعت است؛ و در واقع جهت قبله را نشان می دهد. در زمان پیامبر محراب به شکل امروزی وجود نداشته است، بلکه در محل نماز خواندن پیامبر یک صفحه سنگی یا علامتی قرار می دادند که جهت قبله را در مسجد نشان دهد.
طرح محراب در سجاده ها
محراب از نمادهای مهم اسلامی است که در سجاده ها، فرش ها، نقاشی ها وبسیاری دیگر از هنرهای اسلامی به کار برده می شود. این طرح الهام گرفته شده از نمای مساجد می باشد. یعنی یک گنبد و دو گلدسته در کنارش به تصویر کشیده می شود. بنابراین طرح روی سجاده هم دارای یک طرح محراب به شکل گنبدی است که در دو طرف آن دو ستون و سرستون هایی دیده میشود. طرح محراب معمولا در وسط سجاده قرار می گیرد و زیبایی و اصالت هنر ایرانی اسلامی را به خوبی نشان میدهد. در برخی سجاده ها یا سجاده فرش ها در وسط محراب نقش های اسلیمی مثل شمسه، ترنج و یا گل و بوته نیز وجود دارد. البته، طرح های گل وبو ته معمولا تولید و مورد پسند ایرانی ها است. عرب ها و سنی ها سجاده های ساده تر را می پسندند و انتخاب می کنند.
در سجاده فرش ها هم که در مساجد و مکان های مذهبی استفاده می شود سه نوع طرح وجود دارد :
- فرش های دارای نقشه محراب
- بدون نقشه محراب و دارای حاشیه، که به آن ها فرش تشریفاتی هم گفته می شود.
- طرح های بدون حاشیه و بدون محراب و به صورت یکپارچه
هر کدام از این طرح ها در مکانی خاص مورد استفاده قرار می گیرد. برای مثال طرح محرابی در مساجد، طرح تشریفاتی در حسینیه ها و فرش یکپارچه بیشتر در امامزاده ها استفاده می شود. طرح های سجاده فرش ها به طور کلی شامل نقش های اسلیمی، تذهیب و نقش های گل و بوته است. سجاده های فرشی تک نفره هم به همین صورت هستند. از طرح محراب در فرش های مسجدی هم زیاد استفاده می شود چرا که این طرح باعث ایجاد نظم و شکل یک دست در مسجد می شود و هر نمازگزار مقابل یک محراب ایستاده و نماز می خواند بنابراین نظم و فاصله بین نمازگزاران رعایت شده و یک هماهنگی زیبا ایجاد می شود. فرش هایی که طرح تشریفاتی دارند ساده هستند و برای مکان های کوچکتر که تعداد افراد نمازگزار بیشتر است مناسب ترند؛ چرا که در فرش طرح محراب یک فاصله بین هر فرد با فرد کناری ایجاد می شود که این فاصله در طرح تشریفاتی وجود ندارد.
انواع طرح محراب
از انواع طرح محراب می توان به محراب درختی ، محراب گلدانی، محراب قندیلی، محراب ستون دار و محراب جانوری اشاره کرد.
محراب درختی:
در این طرح در فرش یا سجاده زیر طاق محراب یک یا چند درخت هم به تصویر کشیده می شود. گاهی برای زیباتر شدن کار تعدادی گل و پرنده نیز در اطراف درخت طراحی می شود. محراب درختی، خود به دو شکل محراب درختی متقارن و محراب درختی سراسری کشیده می شود. معمولا این طرح ها زمینه تیره تر و یک حاشیه سفید رنگ دارند.
محراب قندیلی:
دراین طرح که نام دیگر آن کریستالی است؛ یک قندیل که نماد روشنایی است با زنجیرهایی از طاق محراب آویزان می شود که در واقع نشان دهنده همان قندیل هایی است که در واقعیت هم در محراب ها وجود دارند. قندیل ها در شکل ها و اندازه های مناسب با فرش یا سجاده ی مورد نظر طراحی می شوند. در برخی موارد از طرح های اسلیمی و گلدان ها هم برای تزیین بیشتر استفاده می شود.
محراب ستون دار:
در این طرح طاق محراب روی دو یا چهار ستون قرار گرفته است که انگار تکیه گاه محراب هستند.
محراب جانوری:
در این طرح ، نقش پرندگان، آهو،گوزن و…در زیر محراب به تصویر کشیده می شود. البته گاهی برای تزیین بیشتر به طرح جانواران طرح گل یا درخت نیز اضافه می کنند.
محراب گلدانی:
در این طرح در زیر محراب یک گلدان بزرگ طراحی می شود و در اطراف آن نیز از طرح های اسلیمی زیبا استفاده می شود.
طرح فرشی
سجاده هایی که طرح فرشی دارند کاملا مانند یک فرش کوچک هستند که تمام طرح و نقش های یک فرش را دارند. بعضی از آن ها حاشیه دارند و بعضی دیگر نه.
طرح کعبه
کعبه نیز مانند محراب یکی از نمادهای مهم اسلامی است؛ که در بسیاری از هنرها به تصویر کشیده می شود. در بعضی از سجاده های طرح محراب، درست در زیر طاق محراب یک تصویر از کعبه کشیده می شود که جهت قبله را نیز نشان می دهد.
طرح گلدانی
در این طرح، درست در وسط سجاده یک گلدان بزرگ و زیبا به تصویر کشیده می شود. چهارگوشه سجاده نیز با طرح های زیبای اسلیمی و گل و بوته تزیین می شود.
طرح کاجی
در این طرح یک درخت کاج در مرکزسجاده و زیر طاق محراب کشیده می شود. و به نوعی شبیه طرح محرابی درختی است.
طرح جام
در طرح جام تصویر یک جام بزرگ در مرکز سجاده و در زیر طاق محراب کشیده می شود. این طرح شباهت زیادی به طرح محرابی گلدانی دارد.
چنانچه شما قصد خرید سجاده را دارید؛ در ابتدا باید با توجه به سلیقه خود و مکانی که قرار است از سجاده استفاده کنید، طرح مورد نظر خود را انتخاب کنید. خوشبختانه تنوع طرح ها در مجموعه بافت نت به قدری زیاد است که شما با هر بودجه و سلیقه ای می توانید سجاده مورد نظرتان را پیدا و خرید کنید. برای داشتن یک انتخاب بهتر ابتدا از گالری سجاده های بافت نت دیدن کنید و سپس اگر برای خرید نیاز به مشاوره و راهنمایی داشتید با ما تماس بگیرید.